wtorek, 9 września 2014

Nowości wrzesień

            Wrzesień- Z BIBLIOTECZNEJ PÓŁKI



Tadeusz A.Kisielewski "Wielka wojna i niepodległość Polski"
W adnotacji na okładce czytamy: „ Nazwano ją wielką, bo żadna poprzednia nie wstrząsnęła światem tak jak ona. Odebrała życie milionom ludzi, pogrzebała i zrodziła nowe imperia. Przyniosła wolność wielu narodom, w tym Polakom… Miała być ostatnią, lecz po 21 latach wybuchła kolejna, tak koszmarna, że przesłoniła swą poprzedniczkę”.  Autor Tadeusz A. Kisielewski w sto lat od jej wybuchu przypomina i objaśnia  przebieg, przyczyny i konsekwencje. Obszernie wyjaśnia także, jak dzięki niezwykłemu splotowi wydarzeń przyniosła ona niepodległość Polsce.


Stanisław M. Jankowski "Klucze do wolności"
   W czasie II wojny światowej żołnierze polskiego podziemia wiele razy zbrojnie odbijali uwięzionych towarzyszy broni z więzień Gestapo, SS i NKWD. Akcje takie były niezwykle trudne, wymagały szczegółowego planu, doskonałego rozpoznania terenu i odwagi wręcz brawury tych, którzy szli  często słabo uzbrojeni,  na więzienne mury. Autor Stanisław M. Jankowski prowadzi czytelnika śladami tzw. „odbijanek”, rekonstruuje akcje, które nie zostały odnotowane  przez inne opracowania historyczne, dotyczące zmagań podziemia z wrogiem.

Henryk Seroka "Herby miast małopolskich do końca XVIII wieku"
Autor prezentuje czytelnikowi rezultaty badań nad herbami miejskimi, które wykształciły się w XIV wieku razem z lokacją miast na prawie niemieckim i obok herbów rycerskich i szlacheckich , należą do trwałych elementów kultury staropolskiej. Dają one m.in. wiedzę o obyczajach lokalnych społeczności. Od XVI wieku obserwuje się rozwój cech formalnych herbu miejskiego , to znaczy, że symbolika heraldyczna posługuje się przynajmniej dwoma elementami- godła oraz tarczy. Kolor zwany tynkturą, pojawił się na obu elementach później.Często herby zamieszczane były na pieczęciach powstałych wówczas miast. W XVI wieku zaadoptowywano też dla potrzeb heraldyki miejskiej  herby szlacheckie. Miasta należące do szlachty otrzymywały herby swoich założycieli lub nowych właścicieli. „Tą drogą (pisze autor) do wielu miast wprowadzone zostały herby: Awdaniec…. POGONIA...W miastach stanowiących własność szlachecką  pole tarczy barwiono przeważnie czerwienią..”  Kancelarie miejskie przyczyniły się do upowszechnienia herbów sygnując nimi swoje dokumenty, tak samo herb występował jako, dekoracja dokumentów cechowych i królewskich dotyczących miasta. W rozdziale „Herby małopolskich miast szlacheckich” na str. 189 pod hasłem POGONIA czytamy;..”W polu tarczy ramię zbrojne z mieczem odłuczonym w lewo – w herbie Niebylca (Jawornika) założonego w 1509 r....

Krzysztof Ślusarek "W przededniu autonomii. Własność ziemska i ziemiaństwo zachodniej Galicji w połowie XIX".
Książka z serii „Szlachta i ziemiaństwo na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej” wydawnictwa DIG. W latach 1848-1855 tj. w połowie XIX wieku w sześciu cyrkułach Galicji Zachodniej, w skład której wchodził też cyrkuł jasielski  ( ziemie naszej gminy należały do c.j.), było ponad  2300 właścicieli dóbr ziemskich. W większości byli to przedstawiciele polskiej szlachty i arystokracji. Zdarzały się też przypadki przenikania do grupy właścicieli osób pochodzących z innych kręgów kulturowych np., Żydów. Pozycja godna polecenia zwłaszcza dla osób zainteresowanych historią regionu, bowiem są tu informacje dotyczące własności i właścicieli wszystkich miejscowości  naszej okolicy i nie tylko. Na s. 154 czytamy;.. „NIEBYLEC. Dominium w cyrkule jasielskim, złożone z miasteczka Niebylec oraz wsi: Gwoździanka, Jawornik i Małówka. W latach 1848-1855 właścicielką dominium była  hr. Henryka Kuczkowska.”

Feliks Kiryk "Miasta małopolskie w średniowieczu i czasach nowożytnych"

Autor,  profesor historii, opracował monografie wielu miast w tym miast Małopolski historycznej, przybliżając miłośnikom historii przeszłość i dziedzictwo kulturowe małych  ojczyzn. Niniejsza książka zawiera 21 prac wybranych z bogatego dorobku autora, opartych na unikatowych materiałach źródłowych. Na uwagę zasługuje rozdział „ Lokacje miejskie nieudane, translacje miast i miasta zanikłe w Małopolsce do połowy XVII stulecia” oraz „Początki miast w rejonie środkowego biegu Wisłoka (Frysztak, Wielopole Skrzyńskie, Strzyżów, Czudec i Niebylec)”